हेटौंडा टुडे
हेटौंडा । विवाहका लागि हरेक धर्मका आ–आफ्नै नियम र परम्परा हुन्छन् । हिन्दू धर्मको कुरा गर्दा, हिन्दू धर्ममा पनि विवाहका धेरै नियमहरू छन्, जसलाई पालना गर्नु महत्त्वपूर्ण रहन्छ ।
यी नियम, रीतिरिवाज र परम्पराका कारण हिन्दू धर्ममा विवाहको महत्व बढेकाे छ, जसका कारण विवाहपछि सम्बन्ध मधुर र बलियो रहन्छ । हिन्दू विवाहसँग सम्बन्धित धेरै प्रचलनहरूमध्ये एउटा एउटै गोत्रभित्र विवाह नगर्नु हो। जसरी विवाहपूर्व राशिफल मिलाउने चलन छ, त्यसैगरी गोत्र मिलान पनि गरिन्छ । गोत्र एउटै भए विवाह गर्नु हुँदैन भन्ने मान्यता हिन्दु परम्परामा रहि आएकाे छ ।
बूढापाकाले पनि एउटै गोत्रका मानिस भए विवाह हुन्न भनेर प्रायः भन्ने गरेकाे पाइन्छ । एउटै गोत्रमा बिहे नगर्नुकाे सही कारण आज पनि धेरैलाई थाहा छैन। एउटै गोत्रभित्र विवाह नगर्ने धार्मिक मान्यताको पछाडि वैज्ञानिक कारण पनि रहेको बताइदिन्छ । जसबारे यहाँ चर्चा गरिएकाे छ ।
गोत्र के हो ?
एउटै गोत्रभित्र विवाह नगर्नुको कारण जान्न पहिले गोत्र भनेको के हो बुझौं । गोत्रको वर्गीकरण वैदिक कालदेखि नै अस्तित्वमा आएको पाइन्छ । गोत्र सप्तर्षि (७ ऋषि) अंगिरस, अत्री, गौतम, कश्यप, भृगु, वशिष्ठ र भारद्वाज हुन्।
त्यसैले एउटै गोत्रमा विवाह हुँदैन
किनभने एउटै गोत्रले केटा र केटीबीच दाजुभाइको सम्बन्ध बनाउँछ। एउटै गोत्र भएकोले हाम्रा पुर्खाहरू पनि उस्तै हुन्छन्।
हिन्दू धर्ममा समान गोत्रका मानिसलाई नजिकको नातेदार पनि मानिन्छ । त्यसैले पुर्खाहरूले एउटै गोत्रबाट विवाह गर्न निषेध गरेकाे कारण पनि यही हाे । शास्त्रमा तीन गोत्र नछोडिकन विवाह गर्न दिइएको छ ।
बैज्ञानिक कारण के हो ?
विज्ञानका अनुसार एउटै गोत्रमा विवाह गर्दा दम्पतीबीच समान आनुवंशिक दोष हुन सक्छ। जेनेटिक र हाइब्रिड डीएनए नमिलेका कारण दम्पतीले भविष्यमा सन्तान जन्माउन समस्या भोग्न सक्छन्।
